Okres studiów to czas intensywnego dojrzewania – zarówno intelektualnego, jak i emocjonalnego. W wirze wykładów i licznych aktywności łatwo zapomnieć o własnych potrzebach, często nawet nie zdając sobie z tego sprawy. Zdrowe życie akademickie nie sprowadza się wyłącznie do uprawiania sportu czy kontrolowania diety. To również umiejętność świadomego radzenia sobie ze stresem, rozsądnego planowania dnia oraz budowania relacji z ludźmi z najbliższego otoczenia. Lata spędzone na uczelni pozwalają wypracować sposoby działania, które przydają się nie tylko teraz, ale także w przyszłym życiu zawodowym. Kiedy nauka idzie w parze z troską o własne zdrowie, codzienność staje się lżejsza i daje więcej satysfakcji. Jak znaleźć równowagę, dzięki której studia staną się czasem pełnego rozwoju, bez zaniedbywania własnego dobrostanu?

150 minut dla zdrowia

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) podkreśla, że dorosły człowiek potrzebuje przynajmniej 150 minut umiarkowanej aktywności fizycznej tygodniowo. Mimo że większość z nas doskonale zna zalety regularnego ruchu, napięty grafik studenta często spycha sport na dalszy plan. Wypełniają go wykłady, seminaria, projekty, spotkania kół naukowych, a niejednokrotnie także praca na część etatu. Czas pochłaniają również dojazdy między akademikiem a kampusem, a znajomi kuszą propozycjami wspólnych wyjść.

Staranna analiza planu dnia pozwala jednak znaleźć momenty na choćby krótką porcję ruchu. Systematyczne ćwiczenia wzmacniają odporność, poprawiają pamięć operacyjną i pomagają utrzymać prawidłową masę ciała. Aktywność fizyczna zmniejsza także napięcie nerwowe oraz skutecznie łagodzi stres, który często towarzyszy zaliczeniom i sesji egzaminacyjnej.

Sport jako naturalny element studenckiego dnia

Część osób wierzy, że intensywny trening wykonywany sporadycznie wystarczy do utrzymania dobrej formy, jednak brak systematyczności często niweczy oczekiwane efekty. Znacznie korzystniejszym rozwiązaniem okazuje się traktowanie ruchu jako stałego towarzysza dnia – nawet w postaci niewielkich działań. Codzienne wybieranie schodów zamiast windy albo rezygnacja z komunikacji na rzecz spaceru stopniowo wzmacnia kondycję i poprawia nastrój. Zastanów się, która forma aktywności daje Ci najwięcej radości – może to być siłownia, fitness, pływanie czy dłuższe przechadzki po parku. Kiedy wysiłek fizyczny zaczyna kojarzyć się z przyjemnością, znalezienie na niego miejsca w kalendarzu staje się znacznie prostsze.

Zdrowe odżywianie na studencką kieszeń

Wielu studentów wciąż uważa, że troska o zdrowe odżywianie wiąże się z ogromnymi wydatkami albo wymaga spędzania długich godzin w kuchni. W rzeczywistości istnieje sporo przystępnych sposobów na komponowanie pełnowartościowych posiłków bez nadmiernego obciążania portfela.

Planując codzienne menu, opłaca się postawić na warzywa sezonowe – łatwo z nich wyczarować pożywną zupę lub lekką sałatkę, a ich ceny bywają znacznie niższe niż w przypadku sprowadzanych produktów. Przygotowanie większej ilości jedzenia z myślą o kilku dniach nie tylko ułatwia kontrolę nad dietą, lecz także zmniejsza ryzyko sięgania po przypadkowe przekąski w biegu między zajęciami. W takich sytuacjach świetnie sprawdzają się pojemniki do przechowywania żywności – umożliwiają wygodne dzielenie posiłków na porcje i zachowanie ich świeżości przez dłuższy czas, co pozwala zaoszczędzić czas i energię w najintensywniejszych dniach.

Jadłospis zdrowego studenta

Sposób odżywiania w wyraźny sposób oddziałuje na codzienne funkcjonowanie studentów. Mimo tej zależności wielu młodych ludzi, żyjących w nieustannym biegu, decyduje się na szybkie, choć niezbyt korzystne opcje – fast foody, słodkie przekąski czy napoje energetyzujące o wątpliwym składzie. Starannie skomponowane posiłki dostarczają mózgowi wszystkich substancji potrzebnych do sprawnego działania, wzmacniając koncentrację i ułatwiając przyswajanie wiedzy. Równocześnie odpowiednia dieta wzmacnia układ odpornościowy oraz poprawia przemianę materii.

Utrzymanie stałego poziomu glukozy we krwi pomaga zachować skupienie oraz siłę do nauki, zwłaszcza w okresie wzmożonych przygotowań do egzaminów. Takie rezultaty osiągniesz dzięki regularnemu spożywaniu pełnowartościowych posiłków. W codziennym jadłospisie powinny pojawiać się pełnoziarniste makarony, różnorodne kasze, chude gatunki mięsa, ryby oraz warzywa i owoce – każdy z tych produktów wnosi istotne wartości odżywcze, których organizm potrzebuje do prawidłowego funkcjonowania.

Świadome decyzje żywieniowe to inwestycja nie tylko w lepsze samopoczucie i skuteczność podczas studiów, lecz także w zdrowie na kolejne lata. Dlatego warto ograniczać ilość cukru w diecie – słodzone napoje oraz nadmiar słodkich przekąsek mogą szybko pogorszyć nastrój i zdolność koncentracji, zarówno w krótkiej perspektywie, jak i na dłuższą metę. W takich sytuacjach świetnie sprawdzają się zdrowsze zamienniki – suszone owoce czy ciasteczka owsiane – które zaspokoją apetyt na coś słodkiego, nie obciążając przy tym organizmu.

Czas studiów a kondycja psychiczna

Okres studiów potrafi mocno wystawić zdrowie psychiczne na próbę. Egzaminy, sesje zaliczeniowe czy przygotowania do obrony pracy dyplomowej niejednokrotnie wywołują emocjonalne napięcie, które łatwo przechodzi w poczucie przytłoczenia. Dodatkowo presja związana z porównywaniem własnych wyników z osiągnięciami kolegów i koleżanek potrafi znacząco obniżyć wiarę w siebie. Wiele osób w czasie nauki akademickiej szuka równowagi pomiędzy realizowaniem ambitnych celów a koniecznością odpoczynku i regeneracji. Dlatego tak istotne pozostaje rozwijanie samoświadomości, nauka skutecznych metod radzenia sobie z trudnymi sytuacjami oraz opanowanie technik pomagających rozładować napięcie emocjonalne, zanim stanie się ono nadmierne.

Planowanie dnia lub tygodnia, rozpisane w formie harmonogramu, wspiera lepszą organizację obowiązków i pozwala łatwiej znaleźć czas na naukę, aktywność fizyczną i odpoczynek. Dzięki takiemu uporządkowaniu łatwiej uniknąć przytłoczenia natłokiem zadań. Warto również pamiętać o sile relacji towarzyskich – spotkania, rozmowy czy krótkie wyjazdy doskonale wpływają na samopoczucie, pomagając oderwać się od stresu codziennych obowiązków. Ogromne znaczenie ma też rozwijanie pasji niezwiązanych z kierunkiem studiów, które szczególnie w trudnych chwilach semestru potrafią stać się źródłem radości i odskocznią od akademickich zmagań. Każdy student ma własne potrzeby i temperament, dlatego opłaca się próbować różnych sposobów na relaks, aby znaleźć te, które najpełniej odpowiadają osobistym oczekiwaniom.

Jak skutecznie radzić sobie z nadmiarem obowiązków i stresem?

Ogrom obowiązków i towarzyszący mu stres to codzienność większości osób studiujących. Świadome zachowanie dystansu do piętrzących się zadań pozwala skuteczniej mierzyć się z napięciem. Zamiast skupiać się na stale rosnącej liczbie obowiązków, lepiej skreślać z listy te już wykonane – taki sposób pracy wprowadza poczucie postępu i zmniejsza frustrację. Nawet krótka chwila na oddech potrafi znacząco poprawić samopoczucie i przywrócić zapał do działania. Podczas odpoczynku dobrze odłożyć komputer na bok, aby dać oczom i głowie prawdziwą szansę na regenerację. Proste formy odprężenia, wśród których można wymienić ćwiczenia oddechowe czy krótkie rozciąganie, skutecznie pomagają rozluźnić spięte mięśnie i uspokoić cały organizm.

Jeżeli czujesz, że obowiązki zaczynają Cię przygniatać, śmiało zwróć się do wykładowcy albo opiekuna roku z prośbą o pomoc w ustaleniu priorytetów. Wielu studentów, którzy wcześniej mierzyli się z podobnymi trudnościami, chętnie dzieli się doświadczeniem i sprawdzonymi sposobami na zarządzanie czasem. W trudniejszych chwilach nie bój się sięgnąć po wsparcie – zarówno w gronie przyjaciół, jak i w poradniach psychologicznych czy biurach doradczych działających na uczelniach. Szybka reakcja na pogłębiające się napięcie pozwala skuteczniej sprostać akademickim wyzwaniom, chroni przed wypaleniem i pomaga zachować radość z życia studenckiego, nawet w najbardziej wymagających momentach.

Sen a pamięć i koncentracja

W świecie studenckich obowiązków nie brakuje okazji do zarwanych nocy. Najczęściej pokusa czuwania do późna pojawia się w czasie sesji egzaminacyjnej lub tuż przed oddaniem projektów. Korzystanie z mediów społecznościowych oraz granie w gry komputerowe niepostrzeżenie wydłuża godziny spędzone przed ekranem, skutecznie utrudniając regenerację organizmu. Przewlekły niedobór snu osłabia układ nerwowy i poważnie nadwyręża naturalne mechanizmy obronne ciała. Brak dostatecznego odpoczynku pogarsza zdolność koncentracji, odbiera energię i zwiększa podatność na infekcje. Krótkie, przerywane drzemki niekorzystnie wpływają także na psychikę – łatwo wtedy o rozdrażnienie oraz wahania nastroju.

Pełnowartościowy sen odciąża umysł i sprzyja utrwalaniu informacji. To właśnie podczas głębokiego odpoczynku dochodzi do procesu konsolidacji wiedzy – tak istotnego w czasie intensywnej nauki. Regularne przesypianie odpowiedniej liczby godzin wpływa również na równowagę hormonalną. Niedobór snu zakłóca wydzielanie hormonów regulujących uczucie głodu i sytości, co w dłuższej perspektywie sprzyja sięganiu po niezdrowe przekąski.

Sposoby na lepszy sen

Codzienne wieczorne przyzwyczajenia w dużej mierze decydują o tym, jak dobrze wypoczywamy. Nawet drobne korekty w zachowaniu mogą zauważalnie poprawić komfort nocnego odpoczynku.

• Ogranicz korzystanie z telefonu, komputera oraz innych urządzeń elektronicznych przynajmniej trzydzieści minut przed pójściem spać – niebieskie światło emitowane przez ekrany zakłóca naturalne procesy zasypiania.
• W późnych godzinach unikaj intensywnego światła – łagodniejsze, ciepłe oświetlenie wspiera wyciszenie organizmu przed snem.
• Zadbaj o odpowiednie zaciemnienie pokoju, używając rolet lub grubych zasłon – ograniczony dostęp światła sprzyja produkcji melatoniny, hormonu regulującego rytm snu.
• Przed snem przewietrz sypialnię i postaraj się utrzymać w niej temperaturę w przedziale 18-20°C – chłodniejsze powietrze pozytywnie wpływa na jakość regeneracji.
• Staraj się kłaść do łóżka i wstawać o zbliżonej godzinie każdego dnia, także w weekendy – ustalony rytm dnia pozwala organizmowi lepiej funkcjonować i szybciej zasypiać.

Podsumowanie

Wprowadzanie zdrowych nawyków w czasie studiów oznacza świadome dbanie o własne ciało i umysł. Choć życie akademickie stawia przed studentami wiele wyzwań, stwarza też przestrzeń do wykształcenia schematów działania, które w przyszłości przyniosą realne korzyści. Starannie przygotowywane posiłki pełne wartościowych składników, regularne podejmowanie aktywności ruchowej, przemyślane zarządzanie codziennym harmonogramem oraz umiejętność rozpoznawania emocji i napięć – każdy z tych aspektów pomaga uniknąć sytuacji, w których obowiązki naukowe lub praca całkowicie zagłuszają potrzebę odpoczynku. Świadoma troska o własne zdrowie już w czasie studiów nie tylko ułatwia codzienne funkcjonowanie, lecz także wspiera rozwijanie umiejętności wysoko cenionych w dalszej karierze zawodowej.

Źródła:

• https://inpostfresh.pl/
• Światowa Organizacja Zdrowia WHO
• Akademicki Związek Sportowy
• https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/

Artykuł przygotowany we współpracy z partnerem serwisu.

Autor: Joanna Ważny